مرغابی نر هنگام شروع پروازاردک یا مرغابی نامی است که معمولاً برای تعدادی از گونه‌های مرغابی سانان در خانواده پرندگان Anatidae به کار می‌رود.اردک‌ها به چندین زیر خانواده تقسیم می‌شوند.مرغابی‌ها اغلب پرندگان آبی هستند که بیشترشان کوچک‌تر از هم خانواده‌های غاز و قو هستند. مرغابی‌ها هم در آب دریا و هم در آب شیرین زندگی می‌کنند. اردک پرنده ایست تخم گذار که بیشتر در آب زندگی می‌کند. گونه‌های زیادی از اردک در دنیا هستند که هنوز شناخته نشده‌اند.این پرنده پر‌های چربی دارد تا با تماس به آب، پرها خیس نشود و پرنده پس از خارج شدن از آب سنگین نشود.
تاریخچه پرورش اردک : اردک یکی از اولین گونه‌های پرندگان است که توسط آدمی اهلی شده‌است وبه نظر می‌رسد که اهلی کردن آن در کشور مصر صورت گرفته باشد ، زیرا که در حفاری‌های به عمل آمده بر روی گور امنحوتب سوم یکی از فراعنه باستانی مصر که در حوالی ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد می‌زیسته‌است ، تصویر یک اردک در بین گل‌های لوتوس مشاهده شده‌است ، وگفتنی است که مصریان باستان یکی از اولین اقوام کهن بشری هستند که اقدام به جوجه کشی از این پرنده نمودند وشاید علت توجه مصریان باستان به پرورش این پرنده ، کانال‌های متعدد آبی ورودخانه طویل وممتد نیل بوده باشد وامروزه نیز پرورش اردک به شدت در مصر رایج ومتداول است .
خصوصیات عمومی اردک اردک پرنده‌ای با بدن کشیده وپاهای کوتاه است که باعث می‌شود بدنش نزدیک زمین قرار گیرد . اردک از پرندگان نوک پهنی است که در جانور شناسی به آن‌ها لامیلورستر Lamelliorostere می‌گویند . درازا وحجم بال اردک نسبت به سایر طیور متوسط است واردک اهلی بدین دلیل به خوبی نمی‌تواند پرواز کند . حرارت طبیعی بدن اردک ۷/۴۰ درجه سانتی گراد وتعداد نبض به طور متوسط ۳۱۲ دفعه در دقیقه وتعداد تنفس ۱۶ – ۲۸ بار در دقیقه می‌باشد . سر بزرگ وقطر منقار آن در بالا وپایین کم است . بدنی ترتیب از اتصال منقار به یکدیگر برجستگی خاصی از نیمرخ در آن‌ها دیده نمی‌شود . حجم منقار در اردک‌ها نسبت به سایر طیور وبخصوص غاز زیادتر بوده وسطح بیشتری را نسبت به سر وجثه حیوان اشغال می‌کند . منقار در محل اتصال به سر نازک تر از قسمت آزاد است . از این رو تقریباً به صورت یک بیلچه در آمده‌است . منقار از غشای صاف وهمواره پوشیده شده‌است که لبه آن از یک قسمت شاخی پوشیده می‌شود . زبان در اردک قوی وعضلانی است وغدد چشائی فراوانی دارد که به وسیله آن‌ها تا اندازه‌ای طعم مواد غذائی را حس می‌کند . گردن اردک کوتاه وقطر آن متوسط است . پرها تمام بدن اردک‌ها را پوشانیده وغشای ظخیمی را در روی پوست تشکیل می‌دهد . این پرها به خوبی روغنی شده‌اند واین امر مانع از رسیدن آب ورطوبت به بدن می‌گردد .
نژادهای اهلی اردک : نژادهای متعددی از اردک اهلی در جهان وجود دارد که این نژادها به گروه‌های گوشتی ، تخمگذار ، دو منظوره وتزیینی تقسیم می‌شوند ودر این جا به معرفی این نژادها می پردازیم : ۱ . نژاد پکین Peckin : منشا این نژاد کشور چین است واولین بار در سال ۱۸۷۳ به عنوان یک نژاد مشخص معرفی شده‌است ودر حال حاضر بیشتر مزارع پرورش اردک گوشتی در آمریکا از این نژاد استفاده می‌کنند . وزن اردک نر بالغ در حدود ۴ تا ۵/۴ کیلوگرم واردک ماده بالغ ۶/۳ تا ۴ کیلو گرم است . این نژاد تخمگذار خوبی نیز هست به طوری که سالیانه بین ۱۵۰ تا ۱۸۰ عدد تخم می‌گذارد ووزن هر یک عدد تخم آن در حدود ۸۵ گرم بوده ورنگ پوسته آن سفید کرمی ویا سبز فام است . این نژاد دارای بدنی کشیده وسینه‌ای پهن بوده ورنگ آن سفید کرمی ورنگ پوست آن زرد ورنگ منقار وپاها پرتقالی است . وجه تمایز اردک نر از ماده ، وجود دو پر کوچک تابیده در منتهای الیه دم است . امتداد بدن از شانه به طرف پشت ، شیب دار بوده ودر حقیقت قسمت انتهایی بدن ودم نزدیک زمین قرار گرفته‌است . این طرز ساختمان بدن وهمچنین طرز راه رفتن ،پرنده را شبیه به پنگوئن‌ها می‌سازد . طرز ساختمان بدن سبب شده‌است که حیوان نتواند به آسانی بر روی زمین جفتگیری کند از این رو برای جفتگیری باید در آب برود.. بهترین سن برای عرضه در بازار سن ۸ تا ۱۲ هفتگی است ودر این سن وزن اردک بین ۲ تا ۳ کیلوگرم خواهد بود ، وپس از آن بتدریج از کیفیت گوشت کاسته می‌شود . این نژاد آرام بوده وشرایط محیطی را بخوبی تحمل می‌کند ودر مقایسه با سایر نژادها از بال کوچک تری برخوردار است وزیباتر به نظر می‌رسد . اردک ماده آن علاقه چندانی به خوابیدن بر روی تخم ندارد . ۲ . نژاد روئن Rouen: منشا این نژاد شهر روئن درایالت نرماندیفرانسهاست که نام نژاد نیز از نام آن گرفته شده‌است واین نژاد تا حدودی شبیه نژاد پکین است . این نژاد در اصل از نژاد اردک وحشی مالارد منشعب شده واردک نر آن دارای بال وپرهای زیبای آبی وسبز وسیاه است ودر لابلای آن خطوطی سفید قرار دارند . وزن اردک نر در حدود ۵/۴ کیلوگرم ووزن اردک ماده ۴ کیلو گرم است . از نظر رنگ ، نر وماده در این نژاد اختلاف دارند ورنگ نرها زیباتر از رنگ ماده‌ها می‌باشد . جثه نرها نیز از جثه ماده‌ها بزرگ تر است .رنگ اردک ماده سفید وقهوه‌ای روشن است وپاها ومنقار به رنگ پرتقالی وپوست به رنگ زرد است واردک ماده آن علاقه چندانی به خوابیدن بر روی تخم ندارد .ماده اردک‌ها سالیانه ۸۰ عدد تخم می‌گذارند که رنگ پوسته تخم خاکستری آبی فام تا سبز می‌باشد . گوشت شان بسیار لذیذ وخوش خوراک است . ۳ . نژاد ایلسبوری Aylesbury: اردکی تنبل وسنگین وزن از اردک‌های نژاد گوشتی است که منشا آن دره ایلسبوری در حومه شهر لندن در انگلیس است ، ووزن اردک نر آن در حدود ۵/۴ کیلوگرم ووزن اردک ماده در حدود ۴ کیلوگرم است . این نژاد برای تولید گوشت مناسب است . اردک ایلسبوری منقاری بلند ، راست وبه رنگ سفید صورتی فام ، وپاهای پرتقالی رنگ دارد و برخلاف رنگ پوست سایر نژادهای اردک که معمولاً زرد است رنگ پوست اردک ایلسبوری سفید است . میزان تولید تخم آن سالیانه در حدود یکصد عدد تخم است . ۴ . نژاد آنکونا Ancona: این اردک جزو نژادهای گوشتی است ومعمولاً جوجه‌های آن به رنگ شوکولاتی وسفید واردک‌های بالغ به رنگ سیاه وسفید اند . سر وگردن وسینه معمولاً به رنگ سفید وباقی اجزای بدن به رنگ سیاه است . ۵ . نژاد خالدار استرالیایی Australian Spotted :این نژاد در سال ۱۹۲۰ میلادی در آمریکا بوجود آمد ودر سال ۱۹۲۸ برای اولین بار به نمایش گذاشته شد ، این نژاد از تلاقی نژادهای مالارد ، دم دراز وکال وبرخی نژادهای خالدار از گله‌های اردک وحشی استرالیایی بوجود آمد . اندازه جثه این اردک‌ها حد واسطی بین گونه مالارد نوک دراز وگونه کال نوک کوتاه می‌باشد . وزن اردک نر آن یک کیلو تا ۲/۱ کیلوگرم واردک ماده بین ۸۷۰ گرم تا ۱۰۵۷ گرم می‌باشد . این نژاد از لحاظ رنگ واریته‌های مختلفی نظیر : سرسبز ، سر آبی وسر نقره‌ای دارد . اردک خالدار استرالیایی تخمگذار خوب ومادری ممتاز است . جوجه اردک‌های بسیار فرز وچالاکی دارد واز لحاظ قدرت پرواز همانند نژاد کال Call پرندگانی توانا هستند .
جایگاه اردک : اردک از حیواناتی به شمار می‌رود که علاقه زیادی به آب دارد وبسیاری گمان می‌کنند که زندگی در خشکی برای حیوان با لذت ورضایت همراه نیست . ولی باید دانست که برخلاف تصور ، تجربه نشان داده‌است که اردک خیلی زود به تغییر محیط ووضع موجود عادت کرده وبه آسانی قادر است کمبود آب ودریاچه وامثال آن را با مراتع وعلف زارهای سبز وخرم جبران نموده وحتی پرورش به طریقه بسته را به نحوی که در مویر سایر طیور اهلی جریان دارد به آسانی وخوبی تحمل نماید . در مورد ساختمان جایگاه ولانه اردک‌ها شرایط واصولی که برای مرغداری‌ها باید در نظر گرفته شود عیناً جهت لانه‌های اردک قابل اجرا می‌باشد ، منتهی باید در نظر داشت ، چون اردک‌ها عادت دارند تمام مدت شب وروز را در هوای آزاد زندگی کنند ودائماً در حال حرکت وفعالیت باشند لذا باید سعی شود تا حد امکان محوطه‌های محصور ووسیع وبزرگی را در جلوی هر لانه برای اردک‌ها اختصاص داد که حیوانات بتوانند در مواقع لزوم از جایگاه‌های خود خارج شده ودر آن قسمت به جست وخیز بپردازند .
تغذیه اردک : بر خلاف سایر انواع طیور اهلی ، جوجه اردک‌ها از همان ساعات اولیه خروج از تخم علاقه عجیبی به خوردن غذا از خود نشان می‌دهند ومعمولاٌ در چنین هنگامی بهتر است از خوراک هائی که در آب وجود دارد یا مواد غذایی که منشا حیوانی دارند برای تغذیه جوجه استفاده شود . ولی چنانچه این کار مقدور نباشد می‌توان روزی پنج الی شش بار مقداری آرد سبوس وپودر شیر وآرد مواد علوفه‌ای را به صورت خمیر درآورده ودر اختیار جوجه‌ها قرار داد . تجربه نشان داده‌است که ترکیبات مزبور که البته می‌توان اجزای آن را با مواد غذایی وعلوفه ودانه‌های دیگر تعویض نمود ، غذای کامل وخوبی برای اردک‌ها به شمار می‌رود وبخصوص در رشد ونمو جوجه ها تاثیر زیادی دارد .رشد جوجه اردک نسبت به سایر طیور اهلی کم وبیش سریع تر است واگر غذا به میزان کافی ومتعادل در اختیار حیوان گذاشته شود ، حیوان رشد عجیبی خواهد کرد . تغذیه حیوان از دو هفتگی به بعد تدریجاً کم شده ودر سن سه تا چهار هفتگی تعداد دفعات غذا به دو بار در روز تقلیل می‌یابد .
اردک
